به گزارش نماینده به نقل از تسنیم، آیت‌الله محمدتقی مصباح‌یزدی رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) در نشست همگرایی اصولگرایان که در مجتمع فرهنگی 13 آبان با حضور اکثر اصول‌گرایان برگزار شد، ضمن گرامیداشت یاد امام، یادگارش و شهدای انقلاب، گفت: خداوند متعال را سپاسگزارم که توفیق داد در جمع شما که برای هدف مقدس و برای جلب عنایت خداوند و قلب مقدس حضرت ولیعصر(عج) در این جمع حاضر شده‌اید، شرکت کنم. به امید اینکه بتوانم به عنوان فردی کوچک خدمتی به اهداف مقدس شما عزیزان داشته باشم.

وی افزود: حرکت‌هایی که در طول تاریخ انسان و بشر صورت گرفته و عمدتا حرکت‌هایی که در سرنوشت انسان موثر بوده، خواه سرنوشت مطلوبی برای او رقم زده شده و یا سرنوشت نامطلوبی برای او ایجاد شده که به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود.

عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه کسانی که در اهداف‌شان و در روش‌هایشان مسائل معنوی و الهی را مدنظر نداشته‌اند جزو دسته اول هستند، گفت: این افراد یا به مسائل معنوی اعتقاد نداشتند و یا اگر هم به آن اعتقاد داشتند دغدغه آن را نداشتند. این همان حرکتی است که به عنوان حرکت‌های سکولار از آن یاد می‌شود.

آیت‌الله مصباح یزدی خاطرنشان کرد: در مقابل این حرکت، حرکت‌هایی که مصداق بین آن انبیا(ص) بودند، قرار دارد. دیدگاه‌های انبیاء در برابر دیگران ممتاز بوده و همین مسئله باعث تفاوت حرکت آنها با افراد دیگر شده است.

وی تصریح کرد: ویژگی‌ها و دیدگاه‌های هر دو دسته باعث شده اهداف و روش‌های این دو دسته و در نهایت رفتارهایشان با یکدیگر متفاوت شود که دلیل و چگونگی آن بحث‌های طولانی را می‌طلبد.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) یادآور شد: سال‌های گذشته بحث‌هایی در این خصوص در نمازجمعه انجام می‌گرفت. خود بنده فراموش کردم که چه مباحثی را مطرح می‌کردم، اما مطلبی با عنوان انقلاب اسلامی جهشی در تاریخ تحولات سیاسی عنوان آن بود.

آیت‌الله مصباح‌یزدی با بیان اینکه حرکت‌های اجتماعی سه بند مقدمه لازم دارند تا انجام شوند، گفت: اولین مقدمه آن بینش است. کسی که می‌خواهد حرکتی انجام دهد، نگرشی نسبت به خود، جامعه و عالم هستی دارد. هر کسی تعریفی از خود و شرایط محیط به شکل درست یا نادرست دارد و این بینش‌ها و نگاه‌های مختلف که می‌توان آن را جهان‌بینی هم گذاشت، باعث می‌شود حرکت‌هایی گاها آگاهانه و یا ناآگاهانه انجام شود و براساس همین شناخت‌های ناآگاهانه، نیمه‌آگاهانه و آگاهانه برایش فراهم می‌شود.

وی با بیان اینکه کسانی که حرکت‌های‌شان براساس بینش مادی بوده، عالم را محصولی مادی می‌دانند، گفت: این افراد پیدایش عالم را تصادفی و اتفاقی که رخ داده، می‌دانند. اتفاقی که انفجارهایی را در پی داشت و ستارگان پدید آمدند و در نهایت زمین آماده پیدایش حیات شد و همه این اتفاقات پشت سر هم رخ داد و زمین محصول این اتفاقات است.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) با اشاره به اینکه این بینش در مقابل بینش انبیاء که خدای حکیم براساس حکمت عالم را آفریده، قرار دارد، گفت: از نظر انبیاء خداوند براساس حکمت خود عالم را آفرید و تدبیر این عالم را لحظه به لحظه در اختیار دارد و در میان این عالم موجودی با هدف مشخص به نام انسان در این عالم هدفی را در پیش دارد.

آیت‌الله مصباح‌یزدی با بیان اینکه این دسته عالم را هدف‌دار و براساس حکمت خدا می‌دانند، ادامه داد: از نظر این افراد، انسان دارای اختیار، حرکت‌های اجتماعی و بشری را صورت می‌دهند. همین حرکت‌های موثر تاریخ که عمدتا برگرفته از بینش‌ها و براساس ارزش‌هاست.

وی ادامه داد: انسان پس از به دست آوردن بینش و شناخت، ارزش‌ها و ضدارزش‌هایی را برای خود تعریف می‌کند. این ارزش‌ها در حقیقت بایدها و نبایدهایی هستند که به آنها دل می‌بندد و همه می‌دانیم اینها چیزهایی است که شکل می‌گیرد که البته چگونگی ایجاد شدن این ارزش‌ها بحث‌های مهم فلسفی را می‌طلبد که از عهده بنده و این جلسه خارج است.

عضو مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر اینکه هر کسی که با نگاه و نیتی که دارد یک سلسله ارزش‌هایی را برای خود تعریف می‌کند و به آن دل می‌بندد، افزود: برخی از ارزش‌ها هستند که وسعت آنها فراگیر است و اکثر افراد دنیا و ملیت‌های مختلف آن را به عنوان ارزش قبول دارند، اما برخی از ارزش‌ها نیز هستند که محدودترند و تنها برای برخی از اقوام و ملت‌ها ارزش محسوب می‌شوند.

آیت‌الله مصباح‌یزدی خاطرنشان کرد: ملتی نیست که بگوید عدالت چیز بدی است و یا ظلم چیز خوبی است و هیچ انسان عاقلی عنوان ظلم و ضایع شدن حق دیگران را ارزش نمی‌داند.

وی یادآور شد: پس چیزهایی که در رفتار اجتماعی انسان‌ها موثر هستند ابتدا بینش و سپس ارزش‌ها هستند و براساس پذیرش ارزش‌ها افراد روش‌هایی را برای رسیدن به اهداف خود در نظر می‌گیرند که در فرهنگ و نظام‌ها راه‌های رسیدن به این ارزش‌ها نیز می‌تواند متفاوت باشد و مصادیق مختلفی را در جوامع دارد که منشأ برخی از اختلافات است.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) گفت: نقش اساسی را در این حرکت‌های اجتماعی، بینش‌ها دارند و تفاوت اصلی حرکت انبیاء با انسان‌های دیگر در این نقطه است. ماده‌گرایان و سکولارها که فقط دنبال لذت مادی هستند، عالم را همین عالم مادی می‌دانند و عبارتی مانند خداوند، فرشته و وحی را اگر مؤدبانه با آن برخورد کنند مفهومی ادبی و شاعرانه می‌‌دانند، اما در نگرش انبیاء حقیقت اصلی لذات دیگری است و این لذات مادی مقدمه‌‌ای برای رسیدن به لذت‌های ابدی جهان دیگر است.

آیت‌الله مصباح‌یزدی افزود: از نگاه انبیاء انسان این جنس مادی نیست، بلکه روح دارد و زمانی که این روح به انسان تعلق گرفت، خداوند به فرشتگان دستور داد که بر او سجده کنید. این بینش و این دیدگاه در مقابل دیدگاه‌ و بینشی است که همه چیز را خلاصه در این دنیا می‌داند و به دلیل همین بینش‌ها روش‌ها متفاوت است.

وی گفت: از نظر انبیاء دنیای مادی و زندگی مادی بازیچه و سرگرمی است و همه آنها وسیله‌ای برای بالا رفتن روح است. اگر به مادیات با این دیدگاه نگاه کنیم این دنیا نیز برای ما مفهوم دیگری دارد و مقدمه‌ای برای دنیای دیگر می‌شود.

این استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به سختی‌ها و مصیبت‌هایی که در دنیا وجود دارد، گفت: برخی از فیلسوفان بزرگ تصریح می‌کردند که انسان اگر سختی‌ها و خوشی‌های دنیا را با یکدیگر جمع کند چیزی جز سختی برای او نمی‌ماند و همین او را به این نتیجه می‌رساند که خودکشی کند، اما قرآن می‌فرماید این دنیا مقدمه‌ای است برای آخرت و وقتی با این نگاه به دنیا نگاه کنیم دنیا نیز برای ما ارزشمندتر می‌شود، مانند داروی تلخی که شادی تلخ به نظر بیاید، اما اگر این‌گونه تفسیر کنیم که وسیله‌ای برای رسیدن به سعادت و خوشبختی است، آن را با دیدگاه دیگری نگاه می‌کنیم.

آیت‌الله مصباح‌یزدی با بیان اینکه ارزش‌ها به طبع بینش‌ها معنی می‌دهند، گفت: پس از اینکه ارزش‌ها تعیین شد، روش‌ها برای انسان ایجاد می‌شوند و بهترین روش همان چیزی است که خداوند به انبیای خود معرفی کرده و همان دین است که کامل‌ترین آن دین اسلام است.

وی با اشاره به اینکه آدمی‌زادی که خدا او را خلق کرده، دارای استعداد و توانمندی است و حق انتخاب و اختیار دارد، گفت: اگر کسی به زور به مسجد ببرند، فایده ندارد، همچنان که اگر کسی را به زور مجبور به گناه کنند، مطلوب نیست، یعنی ترقی و انحطاط افراد در گرو اختیارشان است. خداوند در دنیا شرایطی را فراهم می‌سازد که انسان‌ها مدام در معرض انتخاب و امتحان جدیدی به سر می‌برند که این یکی از بزرگ‌ترین نمادهای قدرت الهی است که شرایطی را برای افراد خلق کرده که هر لحظه شرایط جدیدی را پیش‌رو می‌بینند و بسته به انتخاب و اختیارشان راهی را انتخاب می‌کنند.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) با اشاره به اینکه انسان‌ها در پذیرش راه انبیاء نیز دارای انتخاب هستند و راه انتخاب همواره پیش‌روی آنها باز است، گفت: این‌طور نیست که کسی مجبور باشد راهی را در پیش بگیرد، حتی در میان معجزه پیامبران نیز هیچ معجزه‌ای نبوده که آنها را مجبور به انتخاب کند. براساس همین انتخاب‌ها روش‌های مختلفی را انتخاب می‌کند و شاید حرف پیامبران را قبول نکند.

آیت‌الله مصباح یزدی با اشاره به اینکه برخی از اختلاف‌ها نیز از جهل نشأت می‌گیرد، یادآور شد: گمان نکنید جهل فقط مخصوص انسان‌های عادی است. عالمان بزرگ هم جهل دارند. جهل خیلی چیز عجیبی نیست و ما نیز کم و بیش ممکن است جهل داشته باشیم، زیرا جهل در مقابل علم است و همه ما کم و بیش جهلی داریم. اینکه علم و شناخت کم است، اما جهل‌مان زیاد می‌شود.

وی تأکید کرد: برخی در زمینه جهل نتوانستند به خوبی به علم دست یابند و یا کوتاهی کردند و گاهی اختلافات نیز در زمینه درک و تشخیص است.

آیت‌الله مصباح یزدی در بخش دوم سخنان خود با بیان اینکه برخی از اختلافات اینگونه نیست و قرآن در آیات متعدد می‌فرماید اختلاف در دین همیشه عامدا بوده است، گفت: برخی این کارها را آگاهانه انجام می‌دهند و می‌دانند که کار بیهوده‌ای است اما آن را انجام می‌دهند و برای اینکه تسلط و برتری‌افکنی داشته باشند و برای اینکه موقعیت و دین جدیدی دست و پا کنند، این کار را انجام می‌دهند.

وی ادامه داد: اختلاف در دین به نص قرآن همیشه از روی برتری‌طلبی، تسلط و تجاوز به حقوق دیگران صورت گرفته است و باید دانست که همه اختلافات معذور نیست، بلکه اختلافاتی که عمدی نباشد و تحقیق در آن شده باشد و تحقیقات به نتیجه مطلوبی رسیده باشد و پذیرفتنی باشد و خداوند آن را بپذیرد، آن اختلاف معذور نیست و این جریانی است که در طول تاریخ همواره تکرار می‌شود.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) با اشاره به اینکه از قبل از پیامبر(ص) اطلاعات کافی نداریم و اطلاعات موثق ما از خود قرآن است، گفت: ما در این زمینه‌ها از قرآن و روایات استفاده می‌کنیم و در مواردی پیامبر اکرم(ص) پیامی را از طریق خدا برای مردم آورد و به قدر کافی که حجت را تمام کند، آن را بیان کرد اما کسانی نپذیرفتند. آنقدر در کتاب‌های سایر فرق غیر از تشیع مواردی ذکر شده که پیامبر آن را برای مردم خواند ولی نزدیکان پیامبر آن را نپذیرفتند.

"به طور مثال در زمان جاهلیت مرسوم بود که عمره و حج را با هم به جا آورند. در اسلام آیه‌ای نازل شد که وقتی عمره را تمام کردید، می‌توانید از احرام خارج شوید. در همین حال یکی از بزرگان پیش پیامبر(ص) آمد و گفت که ما چگونه می‌توانیم این کار را انجام دهیم؟ بنابراین ایمان آنها اینگونه بود و می‌گفتند که ما قبول داریم ولی عملا قبول نمی‌کردند."

وی خطاب به حاضران گفت: انشاءلله که هیچ کدام از شما اهل گناه نباشید ولی وقتی گناه می‌کنیم آیا می‌گوییم پیامبر دروغ گفته است؟ می‌دانیم که گناه می‌کنیم گاهی شیطان گول‌مان می‌زند، منِ نوعی را عرض می‌کنم.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) ادامه داد: در صدر اسلام کسانی پیدا شدند و گفتند که اگر کسی مرتکب گناه کبیره شود، کافر است. اساس فکر خوارج این بود که اگر کسی مرتکب گناه کبیره شود، از دین خارج است و برهمین اساس فتوای قتل علی(ع) را دادند و گفتند که حکمت، خلاف قرآن است و ما آن را در قرآن پیدا نکردیم.

آیت‌الله مصباح ادامه داد: ما شیعیان به این معتقد نیستیم ولی به هر حال ارتکاب  گناه نشانه ضعف ایمان است. خطر مهم این است که وقتی این گناهان متراکم شد و ایمان ضعیف‌تر شد، ایمان از بین می‌رود، دفعه اول که انسان کافر نمی‌شود.

وی افزود: قرآن از کسانی یاد می‌کند که می‌گویند اینها به مقامات عالی معنوی رسیده‌اند و ما چیزهایی به آنها دادیم که به انبیاء می‌دادیم؛ کسی که مستجاب‌دعوه بود و اوصافی داشت که مخصوص انبیاء بود، ولی علاقه‌ای به دنیا و مال و مقام و تیترها و عناوین نداشت، کارش را به جایی رساند که قرآن می‌فرماید، مثله کمثل الکلب، یعنی مثل سگ شد؛ بنابراین آدمیزاد همچین زمینه‌ای دارد یعنی اگر گناه متراکم شد، کم‌کم ایمان ضعیف می‌شود.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) ادامه داد: در طول تاریخ اسلام و بعد از رحلت پیامبر(ص) این نوسانات در افراد زیاد دیده شده است؛ در زمان‌های قدیم که نبودیم ببینیم ولی در دوران انقلاب برخی افراد که هم سن و سال بنده هستند، در مجلس دیدند که در برخی افراد چه تحولاتی رخ داد؛ تحولاتی که به نظر من برای خودشان هم باورکردنی نبود. یعنی اگر یک روز به آنها می‌گفتند قرار است تو چنین شوی، می‌گفت ابدا و محال است و مگر می‌شود، اما شدند.

آیت‌الله مصباح ادامه داد: در من و جنابعالی امکان این تحولات وجود دارد و ما استثنا نیستیم، باید نگران باشیم آیا لذات دنیا، ریاست دنیا، شهوات دنیا، پُست و مقام‌ها، پول‌ها، ذخیره‌های بانک‌های خارجی، پول سهام کارخانجات و مقادیر زیاد زمین‌هایی که احیا شده، مانع می‌شود از اینکه وظیفه خود را انجام دهیم یا خیر؛‌ این امتحان برای همه است و تعارف و استثنا ندارد.

وی گفت: در زمان ما یعنی از زمان دوران مشروطیت تا به حال تحولات زیادی اتفاق افتاده که من شاهد آن بوده‌ام و برخی از اشخاص در برخی از جاها شخصا حضور جدی و فعال داشتند و تصور من این است که افرادی که در اینجا جمع شدند، می‌خواهند خودشان را از این انحراف‌ها، سقوط‌ها و نوسانات زشت حفظ کنند و اگر می‌خواهند اینگونه باشد، باید اصول فکری، ارزشی و روشی را رعایت کنند و اگر بنا داریم این اصول را دقیقا رعایت کنیم، 99 درصد مصونیت ما تضمین است اما اگر از ابتدا زیر حرف‌مان بزنیم و بگوییم امروز دوستان ما اینجوری می‌پسندند و باید اینگونه رفتار کنیم، فردا طور  دیگری رفتار کنیم، معنایش این است که طبق ادبیات روز، جامعه ما دو گروه است؛ اصولگرا و غیر اصولگرا.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) ادامه داد: اصولگرا یعنی کسانی که سه دسته اصول را قبول و باور می‌کند و اگر گفت ولایت فقیه را قبول داریم، آن را با جان و دل می‌گوید و تا پای جان برای آن می‌ایستد اما امروز برخی می‌گویند آقا ما حالا یک چیزی گفتیم و می‌گویند ما خودمان آقا را به اینجا رساندیم آیا مطیع او شویم؟

آیت‌الله مصباح تاکید کرد: پس ادعای ولایت فقیهی ما کجا رفت؟  حالا که شما کمک کردید فردی به حقش برسد، آیا شما سر او منت می‌گذارید؛ آنهایی که با پیامبر بیعت کردند، پیامبر را پیامبر کردند و آیا آنهایی که با علی بیعت کردند، آنها علی را علی کردند؟ آنها باید افتخار کنند که علی(ع) را شناختند و ما باید خدا را شاکر باشیم که کسی را به ما شناساند که کسی زیر آسمان و روی زمین شایسته‌تر از او برای این مقام سراغ نداریم.

وی گفت: ما قدر این را نعمت خدا می‌دانیم که این شناخت را به ما داد و عهد می‌بندیم که تا پای جان اطاعت کنیم، چون شعاعی از ولایتی است که در روز غدیر داده شد. امام خمینی(ره) فرمودند ولایت فقیه ادامه ولایت رسول‌الله(ص) است. ولی می‌بینیم همه اینجور نیستند البته همه کافر و ضدانقلاب نیستند بلکه ایمانشان ضعف دارد همان ضعفی که بنده هم دارم و گناه می‌کنم و در مسائل اجتماعی هم گناهی را مرتکب می‌شوم.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌خمینی(ره) گفت: کسی ممکن است بگوید من رئیس باشم، ولی ضررش به 70 میلیون مسلمان برسد، مهم نیست؛ هدف اینگونه اجتماعات این است که بینش آگاهانه نسبت به اصول بینشی و باور آگاهانه نسبت به ارزش‌های اسلامی و انقلابی و اعتقاد به روش‌های امام و جانشین امام براساس کتاب و سنت را تقویت کنیم و باور کنید که راه صحیح همین است و باید این بصیرت را پیدا کنیم.

آیت‌الله مصباح یزدی در پایان تأکید کرد: راه همین است و دیگران هر جا کوتاه آمدند، همانجا اشتباه کردند و دنیا و آخرت خود را از دست دادند لذا اگر می‌خواهیم اینگونه نشویم، باید اصول را بشناسیم و به آن عمل کرده و در عمل پایبند به آن باشیم.